Nowi nabywcy aut często zastanawiają się, jakie są pierwsze kroki, które trzeba wykonać po zakupie samochodu. Spróbujmy odpowiedzieć na najczęściej zadawane przez nich pytania.
Kupiłem samochód w 2020 r. Co dalej krok po kroku?
Zastanówmy się, jakie czynności będzie musiał wykonać każdy nabywca samochodu, bez względu na to, czy będzie to nowe auto kupione w Polsce, czy używany pojazd sprowadzony z zagranicy. Przyjrzyjmy się też dokumentom, z którymi bez wątpienia będzie miał styczność, jeśli chce kupić, ubezpieczyć i zarejestrować auto w 2020 roku.
Kupno używanego samochodu — jakie dokumenty będą potrzebne?
Jak sporządzić umowę kupna-sprzedaży?
Umowa kupna-sprzedaży to dokument, który będzie dowodem na to, że jesteś właścicielem pojazdu. Już w czasie jej tworzenia możesz sprawić, że później ominie Cię wiele niepotrzebnych problemów. W takiej umowie powinny się znaleźć:
- data i miejsce jej zawarcia,
- imię, nazwisko, adres zamieszkania i zameldowania oraz seria i numer dowodu osobistego sprzedawcy (lub sprzedawców, jeśli samochód miał współwłaściciela),
- analogiczne dane nabywcy (nabywców),
- dane pojazdu: marka, model, numer VIN, numer rejestracyjny, numer karty pojazdu, pojemność silnika, przebieg, kolor,
- cena pojazdu,
- data przekazania samochodu nowemu właścicielowi,
- oświadczenie, która strona ponosi koszt zawarcia umowy,
- oświadczenie kupującego, że nie ma zastrzeżeń co do stanu technicznego pojazdu.
Jak wykupić polisę OC po zakupie auta?
Każdy pojazd musi mieć ważne ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Należy je wykupić najpóźniej w dniu zarejestrowania pojazdu. Polisa OC powinna być starannie wybrana nie ze względu na swój zakres (w wypadku każdego OC jest on taki sam), ale ze względu na cenę. Dla każdego samochodu i kierowcy oraz w każdym TU będzie ona inna, dlatego żeby ułatwić sobie poszukiwanie najtańszej polisy, można skorzystać z kalkulatora OC.
Jeśli kupujesz używane auto, może ono już mieć aktualną polisę OC. Niżej znajdziesz informacje o tym, co zrobić w takiej sytuacji.
Jak przerejestrować pojazd?
Kupno używanego samochodu wymaga dopełnienia formalności w wydziale komunikacji odpowiednim dla Twojego miejsca zamieszkania, czyli:
- w starostwie powiatowym,
- w urzędzie miasta, jeśli mieszkasz w mieście na prawach powiatu,
- w urzędzie dzielnicy, jeśli jesteś mieszkańcem Warszawy.
Ze strony Biuletynu Informacji Publicznej każdego z tych urzędów możesz pobrać wniosek o rejestrację pojazdu. Oprócz niego wymagane będą następujące dokumenty:
- dowód własności pojazdu (w tym przypadku umowa kupna-sprzedaży),
- dowód rejestracyjny,
- tablice rejestracyjne,
- karta pojazdu,
- odrębne zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego (jeśli nie ma go w dowodzie rejestracyjnym),
- dowód osobisty lub paszport,
- imienne pełnomocnictwo (gdy wnioskuje pełnomocnik),
- dowód zawarcia umowy ubezpieczenia OC.
Dokumenty można też wysłać pocztą albo przez internet.
Ile kosztuje przerejestrowanie auta?
Poszczególne opłaty w urzędzie wynoszą:
- 80 zł za tablice rejestracyjne,
- 54 zł za dowód rejestracyjny,
- 18,50 zł za nalepkę kontrolną,
- 13,50 zł za pozwolenie czasowe,
- 12,50 zł za nalepkę legalizacyjną,
- 2 zł opłaty ewidencyjnej.
Opłaty należy uiścić stacjonarnie w odpowiednim urzędzie albo przelewem na jego konto.
Wyżej wymienione pozwolenie czasowe służy do dopuszczenia pojazdu do ruchu zanim wydane zostaną tablice rejestracyjne i dowód rejestracyjny. Zwykle trwa to do 30 dni i po tym czasie pozwolenie czasowe wygasa. Można je przedłużyć o kolejne 14 dni, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Trójkąt ostrzegawczy, apteczka, gaśnica — czy muszę je mieć?
Masz obowiązek wozić ze sobą gaśnicę i trójkąt ostrzegawczy. Kamizelka odblaskowa i apteczka są przydatne w razie wypadku, ale za ich brak nie spotka Cię kara finansowa. Po dopełnieniu formalności w urzędach pamiętaj o tym, żeby zadbać o wyposażenie swojego samochodu.
Kupiłem nowy samochód. Co dalej?
Kupujący nowe auta z salonu muszą wykupić OC i zarejestrować pojazd. Rejestracja nowego samochodu wygląda podobnie, jak opisane wyżej przerejestrowanie pojazdu, ale z oczywistych względów nie potrzeba do niej dowodu rejestracyjnego, tablic rejestracyjnych i karty pojazdu.
Jeśli nabyłeś samochód w polskim salonie sprzedaży, nie dotyczy Cię ani konieczność zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych, ani potrzeba dopilnowania dodatkowych dokumentów potrzebnych dla samochodów sprowadzanych z zagranicy.
Pamiętaj tylko, że do zarejestrowania nowego samochodu kupionego w Polsce potrzebujesz dodatkowych dokumentów:
- świadectwa homologacji,
- faktury zakupu.
Kupiłem samochód w Polsce. Co dalej?
Co musisz zrobić po kupnie używanego auta z Polski? Powinieneś dopełnić wszystkich wcześniej wymienionych obowiązków i dodatkowo zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych.
Kiedy muszę zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) jest naliczany, gdy nabywca kupuje auto w Polsce od osoby fizyczne. Wynosi 2 proc. wartości rynkowej pojazdu. Musisz więc pamiętać, że nie należy naliczać tego podatku od ceny, za jaką kupiłeś auto, tylko właśnie od jego wartości rynkowej.
Może się zdarzyć, że kupisz samochód po niższej cenie niż rynkowa np. ze względu na jego widoczne uszkodzenia. Powinieneś wtedy przedstawić fotografie pojazdu, żeby udowodnić zasadność jego zaniżonej wartości. Dzięki temu unikniesz wezwania do dopłaty, kiedy urzędnicy zdecydują się sprawdzić wartość rynkową Twojego samochodu.
Na zapłacenie PCC masz 14 dni od zawarcia umowy kupna-sprzedaży. W odpowiednim do swojego miejsca zamieszkania urzędzie skarbowym musisz złożyć druk PCC-3 (albo PCC-3/A, jeśli auto ma współwłaściciela). Wyliczoną i wpisaną do deklaracji kwotę podatku musisz przelać na konto bankowe wskazane przez urząd.
Kupiłem samochód za granicą. Co dalej?
Jeśli kupiłeś sprowadzony samochód i zastanawiasz się, co dalej, spieszymy z wyjaśnieniem.
Po pierwsze, trzeba przetłumaczyć jego dokumenty na język polski. Powinien zrobić to tłumacz przysięgły albo konsul. Nie ma potrzeby tłumaczenia dowodu rejestracyjnego wydanego na terenie Unii Europejskiej.
Zadbaj o to, żeby umowa kupna-sprzedaży była zapisana w dwóch językach.
Przy sprowadzaniu samochodu z kraju należącego do Unii Europejskiej trzeba zapłacić akcyzę. Dowodem jej zapłaty może być:
- zaświadczenie, że akcyza została zapłacona w Polsce,
- zaświadczenie o zwolnieniu z akcyzy lub inny dokument potwierdzający, że nie ma obowiązku opłacenia akcyzy,
- zaświadczenie z salonu sprzedaży o tym, że w salonie znajduje się dowód opłacenia akcyzy.
Wyżej wymienione dokumenty będą potrzebne do zarejestrowania samochodu z zagranicy.
Kupiłem kradziony samochód. Co dalej?
Jak uniknąć zakupu kradzionego auta?
Istnieje kilka przesłanek, które mogą świadczyć o tym, że samochód nie pochodzi z legalnego źródła. Są to:
- brak dowodu rejestracyjnego,
- brak książki serwisowej,
- brak potwierdzenia nabycia pojazdu przez poprzedniego właściciela (np. faktury lub umowy kupna-sprzedaży),
- brak aktualnej polisy OC.
Można sprawdzić, czy pojazd nie był skradziony, korzystając z bezpłatnego serwisu historiapojazdu.gov.pl. Jest to baza stworzona przez Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców, w której można sprawdzić:
- ważność polisy OC,
- informacje na temat rejestracji pojazdu,
- rok produkcji auta,
- rodzaj silnika i paliwa,
- dane z badań technicznych.
Co mam zrobić, gdy okazało się, że kupiłem kradzione auto?
Nabywca kradzionego samochodu, musi zgłosić swoje podejrzenia na policję. W ten sposób uchroni się przed oskarżeniem o paserstwo.
Skradzione auto powinno wrócić do swojego pierwotnego właściciela, chyba że dostał on odszkodowanie za kradzież ze swojej polisy autocasco. Wtedy towarzystwo ubezpieczeniowe, które wypłaciło to odszkodowanie, staje się nowym właścicielem pojazdu.
Jeśli pierwotny właściciel nie jest znany, samochód staje się własnością państwa, a nabywca kradzionego pojazdu nie może ubiegać się o odszkodowanie. Może jedynie liczyć na to, że nieuczciwy sprzedawca odda mu pieniądze za zakup samochodu.
Pod kilkoma warunkami nabywca kradzionego pojazdu może jednak pozostać jego właścicielem. Jeśli pierwotny właściciel nie zostanie zidentyfikowany, nabywca auta musi udowodnić, że nie był świadomy tego, że samochód pochodził z kradzieży. Poza tym powinien przedstawić dowód, że samochód został mu wydany po podpisaniu umowy kupna-sprzedaży, a od jej podpisania minęły przynajmniej 3 lata.
Kupiłem samochód z ubezpieczeniem. Co dalej?
Kupiłem ubezpieczone auto. Co dalej?
Jeśli auto jest używane, będzie miało obowiązującą polisę OC. Nabywca auta ma dwie możliwość: może zrezygnować z tej polisy albo kontynuować ją do końca jej obowiązywania. W przypadku zakupu używanego pojazdu polisa OC nie przedłuża się automatycznie, więc po pewnym czasie będziesz musiał wykupić nową.
Ubezpieczenie chroniące odpowiedzialność cywilną charakteryzuje się tym, że w każdym towarzystwie ubezpieczeniowym ma taki sam zakres, ponieważ jest on regulowany prawnie. Najważniejszym czynnikiem wyboru dobrego OC jest więc jego cena, bo zakres ochrony ubezpieczeniowej u poszczególnych ubezpieczycieli się nie zmienia.
Pamiętaj, że po rekalkulacji składka OC może różnić się od tej, jaką płacił zbywca, ponieważ jej wysokość zależy nie tylko od danych pojazdu, ale i od informacji o jego właścicielu. Jeśli Twoja historia ubezpieczeniowa, miejsce zamieszkania lub inne dane zmuszą ubezpieczyciela do podniesienia składki względem poprzedniego właściciela, będziesz musiał dopłacić różnicę. W czasie, gdy OC kupione przez poprzedniego właściciela będzie jeszcze obowiązywało, będziesz mógł zastanowić się nad innymi ofertami ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Z pomocą przyjdą Ci internetowe kalkulatory OC, dzięki którym w kilka minut znajdziesz najtańszą polisę OC.
Nie wiem, czy samochód jest ubezpieczony. Co robić?
To, czy samochód jest ubezpieczony, można sprawdzić w dwóch internetowych bazach danych pojazdów.
Jedną z nich jest baza Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG), czyli organizacji zajmującej się sprawdzaniem, czy pojazdy poruszające się po polskich drogach mają aktualne polisy ochrony cywilnej. Strona UFG oferuje możliwość sprawdzenia:
- tego, czy pojazd jest ubezpieczony,
- numeru aktualnej polisy OC,
- towarzystwa ubezpieczeniowego, obejmującego pojazd ochroną ubezpieczeniową,
- marki i modelu pojazdu.
Będziesz potrzebował numeru rejestracyjnego albo numeru VIN, żeby uzyskać powyższe informacje.
Do skorzystania z drugiego tego typu serwisu potrzebujesz i numeru rejestracyjnego, i numeru VIN, a do tego daty pierwszej rejestracji samochodu. Baza danych na stronie CEPiK udostępnia tylko informację o tym, czy samochód ma ważną polisę OC, czy nie.
Formalności związane z kupnem samochodu nie są skomplikowane, ale ich rodzaj zależy od tego, czy samochód został kupiony w Polsce, czy za granicą oraz od tego, czy jest ubezpieczony i nabyty w legalny sposób. Gdy już dopełnisz wyżej wymienionych obowiązków, będziesz mógł bez przeszkód cieszyć się nowo zakupionym pojazdem.